Weet, oh geliefde lezers, dat er drie soorten vasten zijn.

1. Het vasten van de gemiddelde moslim. Het is jezelf weerhouden van eten, drinken en seksuele gemeenschap.

2. Het vasten van enkele moslims. Het is jezelf weerhouden van de eerstgenoemde dingen en daarnaast ook van zonden met de ogen, neus, oren, tong en andere organen van je lichaam. Vertel geen leugens, luister niet naar leugens en roddels, kijk niet naar verboden zaken, etc. De vastende persoon die ‘niet werkelijk vast’, is degene die in staat van honger en dorst zichzelf de vrijheid gunt om zonden te begaan.

3. Het vasten van de elite/hoogste klasse. Het is het vasten van het hart. Het is jezelf weerhouden van onnodige zaken en wereldse gedachten. In andere woorden, zij denken enkel aan Allah de Verhevene en het leven in het Hiernamaals. Zij denken alleen aan het wereldse leven wanneer het nuttig is voor het leven in het Hiernamaals. Tot deze groep behoren de profeten (anbiya), de vrienden van Allah (awliya) en de mensen die dicht bij Allah staan. Zij houden afstand van wat Allah heeft verboden en waar Hij niet tevreden over is. Dit is het vasten van de rechtvaardigen en het houdt in dat een persoon alle organen weerhoudt van zonden. Zes dingen zijn vereist om dit te bereiken:

• Zie niet wat de ontevredenheid van Allah heeft.

• Zeg niet wat de ontevredenheid van Allah heeft.

• Hoor niet wat de ontevredenheid van Allah heeft; Luister niet naar de mensen die spot drijven met het geloof of met andere mensen. Of degenen die liegen en roddelen, “… dat jullie niet met hen zitten, totdat zij op een ander gesprek overgaan. Anders zijn jullie gelijk aan hen.” (Koran, 4:140)

• Doe niet wat de ontevredenheid van Allah heeft.

• Vermijd overmatig eten; Het doel van het vasten is om honger te ervaren en de lusten te onderdrukken, zodat de ziel versterkt in vroomheid. Wanneer je van de ochtend tot avond niets eet, en na zonsondergang jezelf volpropt met overheerlijk eten totdat de maag volledig gevuld is, wat is dan het nut van het vasten?

• Aanschouw Allah met angst en hoop. Nadat het vasten is verbroken, zou het hart moeten schommelen tussen angst en hoop. Je weet namelijk niet of het vasten is geaccepteerd, waardoor je de tevredenheid van Allah hebt, of dat het vasten wordt afgewezen, waardoor je zult behoren tot degenen die Allah verafschuwt. Zo zou een persoon altijd moeten denken na een daad van aanbidding.

Bron: Imam al-Ghazali, Ihya Ulum ad-Din (Het boek van religieus wetenschap)