verplichting

Welke mensen zijn vrijgesteld van het vasten?

Elke moslim zonder verstandelijke beperking(en), die de pubertijd heeft bereikt en geen reden heeft om niet te vasten, is verplicht om in de Ramadan te vasten.

De islam belast niemand met iets wat hij of zij niet aankan. Tijdens nood biedt de Islam een aantal uitwegen. Degenen die voldoen aan de hieronder vermelde redenen hoeven niet te vasten, op voorwaarde dat zij de gemiste dagen inhalen of, indien niet mogelijk, hoort er daarvoor in de plaats de zo geheten “fidye” betaald te worden.

a) Reizen

Tijdens het reizen is het toegestaan om niet te vasten. De niet gevaste dagen dienen later ingehaald te worden. In de edele Koran staat: ‘’ O jullie die geloven, het vasten is jullie verplicht gesteld, zoals het ook verplicht was voor degenen vóór jullie, hopelijk zullen jullie (Allah) vrezen. (Vast) een vastgesteld aantal dagen. Maar diegene die van jullie ziek is, of op reis, dan een aantal andere dagen. En op degenen die slechts met grote moeite kunnen vasten (en het dan niet doen) rust de plicht van fidye: het voeden van een arme. Maar degene die vrijwillig meer (dan verplicht is) geeft: dat is beter voor hem. En dat jullie vasten is beter voor jullie, als jullie dat maar weten.” (Baqara 2/183-184)

Wanneer iemand ‘s nachts de intentie heeft om te vasten en overdag op reis gaat, hij mag zelf bepalen of hij zijn vasten wil verbreken of niet. Wanneer iemand s’ nachts de intentie heeft om te vasten en overdag gedwongen moet reizen, mag hij zijn vasten verbreken mits hij moeilijkheden gaat ervaren; echter wordt het voltooien van zijn vasten geschikter gezien. Toen de profeet op tocht ging voor de verovering van Mekka, vastte hij. Echter verbrak hij zijn vasten toen hij aankwam in een gebied genaamd Kedid. (Boecharí, Savm, 34; Moeslim, Siyam, 15) Deze gebeurtenis toont aan dat verbreking van het vasten mogelijk is tijdens reis.

b) Ziekte

Iemand met een ziekte die verergerd of verlengd wordt wanneer hij vast, hoeft niet te vasten tijdens de Ramadan. Na herstel hoort hij de gemiste dagen in te halen. Dit geldt ook voor een persoon die van een bevoegd iemand te horen krijgt dat hij ziek zal worden als hij zou vasten.

c) Zwangerschap en borstvoeding

Een zwangere vrouw die schade zou toebrengen aan haarzelf of haar kind door te vasten, hoeft niet te vasten. Een vrouw met een baby aan wie zij borstvoeding geeft, hoeft ook niet te vasten als haar borstvoeding hiermee gehinderd wordt of haar kind schade oploopt vanwege haar vasten. De profeet (vzmh) heeft hiervoor toestemming gegeven. (Nesai, Siyam, 50-51, 62; Ibni Mace, Siyam, 3)

d) Het uitoefenen van moeilijke en afmattende beroepen

Iemand die verwacht schade aan zijn gezondheid toe te brengen door te vasten, hoeft niet te vasten. In dit geval zal het vasten ingehaald moeten worden op de vrije dagen of op andere geschikte dagen.

Iemand die genoodzaakt is om vastend zware arbeid te verrichten en hiermee zijn gezondheid in gevaar te brengen, moet, als hij er voor kiest om niet te vasten, de niet gevaste dagen van de maand Ramadan inhalen op een geschikte dag.

In de edele Koran staat: ‘’ De maand Ramadan is het waarin de Koran is neergezonden, als Leiding voor de mensheid en als duidelijke bewijzen van de Leiding en de Foerqan. Wie van jullie aanwezig is in de maand, laat die dan vasten, maar wie ziek is of op reis, dan is er een aantal andere dagen( om de vasten in te halen). Allah wenst voor jullie het gemakkelijke en Hij wenst niet voor jullie het ongemak. En maakt het aantal (dagen) vol en prijst Allah’s grootheid. Omdat Hij jullie leiding schonk. Hopelijk zullen jullie dankbaar zijn.” (Baqara; 2/ 183-185)

e) Ouderdom

Iemand die te oud is om te vasten, kan daarvoor in de plaats de zogeheten “fidye” geven. In soera el Baqara vers 184, staat dat dergelijke mensen in plaats van vasten, fidye moeten betalen omdat vasten onmogelijk is voor hen. Dezelfde regel geldt voor mensen met een ongeneesbare ziekte die noodgedwongen vanwege hun ziekte, hun vasten niet kunnen uitvoeren.

Waarom is het dragen van een hoofddoek verplicht?

Moslims, mannen en vrouwen, worden opgedragen bepaalde delen van hun lichaam te bedekken. De Koran zegt: “Zeg tot de gelovige mannen dat zij hun ogen neergeslagen houden en dat zij hun passies beheersen. Dat is reiner voor hen. Voorzeker, Allah is wel op de hoogte van hetgeen zij doen. En zeg tot de gelovige vrouwen dat zij ook hun ogen neergeslagen houden en hun passies beheersen, en dat zij hun schoonheid niet tonen dan hetgeen ervan zichtbaar moet zijn, en dat zij hun hoofddoeken over hun boezem laten hangen, en dat zij hun schoonheid niet tonen behalve aan (…)” (24:30-31)

De verzen vervolgen met een lijst van mannelijke familieleden die de uitzonderingen op deze regel vormen.

Het gezichtspunt van de islam is, dat met inbegrip van de mens, het hele universum door Allah (God) geschapen is. Allah heeft ons onze lichamen en de omgeving waar in we leven toevertrouwd en ons daarom opgedragen deze tegen fysieke en spirituele schade te beschermen. Voor gelovigen is het vanzelfsprekend dat zij Allah, die in openbaringen bepaalde richtlijnen en principes uiteen heeft gezet om het geluk van de mens te waarborgen, volgen.

Zowel mannen als vrouwen hebben hun verantwoordelijkheden tegenover Allah. Allah heeft elk individu met verschillende kwaliteiten en eigenschappen geschapen. Afhankelijk van hoe men omgaat met waarmee hij/zij is bevoorrecht of benadeeld, wordt men hierop afgerekend in het hiernamaals. Men moet verantwoording afleggen voor hetgeen wat men op aarde heeft gedaan als vrouw of man en hoe men is omgegaan met de gunsten en gebreken die hem of haar zijn geschonken. Of een man bevoorrecht is of dat een vrouw bevoorrecht is, hangt zeer af van wat ze met deze voorrechten doen.

Een klein voorbeeld:

Dat een vrouw een hoofddoek moet dragen wordt veelal gezien alsof de vrouwen worden benadeeld ten opzichte van de mannen. In de bewering van sommigen: ‘omdat de mannen hun lusten niet in bedwang kunnen houden moeten vrouwen een hoofddoek dragen.’ Dit is zeker niet het geval. Vrouwen dragen een hoofddoek enkel en alleen voor Allah, omdat Hij het wil. Hierdoor wordt het dragen van een hoofddoek een vorm van aanbidding, omdat je het voor Allah doet. Een vrouw met een hoofddoek die hiervan bewust is, verricht als het ware de hele dag aanbidding. Iedere seconde dat ze haar hoofddoek om heeft, wordt toegeschreven alsof ze aanbidding verricht. Dit is een grote gunst die Allah aan de vrouwen heeft geschonken. Het ervaren van een kleine moeite en last op deze wereld door het dragen van een hoofddoek, zal in het hiernamaals resulteren in een grote beloning.

Is een hoofddoek dus een last of een voorrecht voor vrouwen? Als men met een wereldse materialistische bril kijkt is de hoofddoek een symbool van onderdrukking, maar gezien vanuit de islam en gericht naar het hiernamaals is de hoofddoek een verheven bevoorrechting voor een vrouw.

De kwestie van het bedekken is nauw verbonden met de kwestie van naaktheid. Het benadrukken van seksualiteit in hedendaagse culturen zorgt ervoor dat vrouwen als lustobject behandeld worden. De kledingvoorschriften van de islam hebben als doel dit een halt toe te roepen en het richt de seksualiteit op het privé-leven van rechtmatige partners. De islam schrijft voor dat dames zonder hun seksualiteit te benadrukken op gelijke wijze behandeld worden als mannen. Daarnaast draagt de islam voor dat vrouwen hun lichamen en haren bedekken. Ter bescherming van haarzelf kan een vrouw zich bescheiden kleden, waarmee zij de tevredenheid van Allah kan werven. Hetzelfde kan geopperd worden voor de man. Ook hij kan zich bescheiden kleden ter eigen bescherming en om de tevredenheid van Allah te werven.

Wanneer een moslimvrouw de (leeftijd van) puberteit bereikt, wordt het bedekken van de haren een verplichting. Sommige ouders vragen hun dochters al eerder om hun haar te bedekken, zodat zij eraan gewend raken, mits zij het zelf ook wilt dragen. In de kern gaat het om de eigen wil van de drager, zodoende is er geen ruimte voor dwang.

Vrouwen dienen hun hele lichaam, met uitzondering van het gezicht en de handen (en volgens de Hanafi wetschool ook de voeten), te bedekken. Mannen dienen ook de belangrijke delen van hun lichaam, van de buik tot aan de knieën, te bedekken. Zolang aan deze plicht wordt voldaan, wordt het uiteindelijke soort kleding dat gedragen wordt en de kleur ervan, aan het individu overgelaten. Vanzelfsprekend bedekken vrouwen, of ze nu moslim zijn of niet, in het dagelijks leven de meeste delen van hun lichaam. Het bedekken van het gezicht is niet verplicht in de islam. Sommige vrouwen kunnen er uit godsvrucht voor kiezen dit te doen. Ook zijn culturele gebruiken de reden van dit gebruik in landen (als Iran of Afghanistan) waar dit veel voorkomt.

Het niet bedekken van het haar, of er nog niet klaar voor zijn om aan deze verplichting te voldoen, hoeft een vrouw er niet van te weerhouden in God te geloven en de islam als religie te kiezen. Bovendien weerhoudt dit vrouwen er zeker niet van andere, belangrijkere aspecten van de islam uit te dragen.

Enkele nieuwe moslima’s hebben het volgende te zeggen over hun ervaringen met het bedekken van hun haar en de rest van hun lichaam:

“Ik draag de hijab (sluier) nu drie jaar. Voor mij is het zeer bevrijdend geweest. Om eerlijk te zijn, stelt het je in staat een persoon te zijn en niet slechts een vrouw/ding om naar te kijken. Mensen luisteren naar je. Ik was altijd nogal zwaar … Toen ik het gewicht weer kwijt was, merkte ik de blikken en dingen op, wanneer iemand bijvoorbeeld met je praat terwijl hun ogen naar je borst(en) kijken. Met de hijab merk ik dat dat is verdwenen.”

“Het dragen ervan zorgt ervoor dat wanneer mensen naar me kijken, ik het gevoel heb dat ze niet naar me kijken vanwege hoe mijn lichaam er uit ziet, maar vanwege wat ik doe en bijdraag.”

“Ik doe het omdat dat is wat God geboden heeft. Daarnaast draag ik het ook als vorm van bescheidenheid. En het beschermt ons tegen seksuele hinderlijkheden. Ik zag hoe mannen naar een vrouw met een korte rok keken, over haar spraken en lachten en ik dacht: “Zij hebben geen enkel respect voor vrouwen. Ik ben er dankbaar voor dat vrouwen in mijn religie gerespecteerd worden.”

Vanaf welke leeftijd is de salât verplicht?

Als je de pubertijd hebt bereikt moet je beginnen met bidden.

Pubertijd is voor meisjes: als ze beginnen met menstrueren.

Voor jongens: als ze hun eerste zaadlozing (natte droom) hebben gehad.

Onze Profeet, vrede en zegeningen zij met hem, adviseert om de kinderen al vroeg (op hun zeven jarige leeftijd) kennis te laten maken met het bidden.

(Eboe Dawoet – Salât 26)