Iemand die een moord heeft gepleegd, heeft drie rechten geschonden:
1. De recht van degene die hij/zij heeft vermoord,
2. De recht van Allah
3. De recht van de nabestaanden van degene die hij/zij heeft vermoord.
Insja’Allah vergeeft Allah diegene die oprecht spijt heeft en berouw heeft getoond van zijn daad. En zijn wereldse straf voor deze moord heeft uitgezeten.
Hiernaast moet hij/zij ook vergeving vragen van de nabestaanden.
Wanneer moslims het nieuws van de dood van een familielid of vriend horen, herhalen ze wat in de Koran wordt aangeraden: “…Zeg: we behoren aan God en naar Hem zullen wij wederkeren” (2:155). Volgens de moslimtraditie dient een dode zo snel mogelijk begraven (niet gecremeerd) te worden. Het begrafenisproces bestaat uit de volgende drie stadia:
1. Het lichaam wordt geprepareerd om begraven te kunnen worden. Het lichaam wordt voor de laatste keer ritueel gewassen, waarbij het gebruikelijk is dat een moslimman door een mannelijk familielid of en mannelijke imam wordt gewassen en een moslimvrouw door een vrouwelijk familielid, vroedvrouw of vrouwelijke geestelijke. Het lichaam wordt met de armen langs het lichaam neergelegd en in wit linnen gewikkeld.
2. Vervolgens wordt het geprepareerde lichaam naar de moskee gebracht voor een kort begrafenisgebed. Het begrafenisgebed wordt door de hele congregatie uitgesproken, waarbij moslims zich achter de kist opstellen. Bij het begrafenisgebed hoeven de standaard-onderdelen van het gebed (salaat) zoals vooroverbuigen en prosterneren niet verricht te worden. Het gebed wordt gevolgd door een ronde van erkenningen van de goede daden van de persoon en mensen worden uitgenodigd alles wat zij nog van de overledene tegoed hadden, kwijt te schelden en te vergeven.
3. Vervolgens wordt de kist in een begrafenisstoet naar de begraafplaats gebracht. Het geniet de voorkeur dat het lichaam zonder kist begraven wordt. Het wordt op de rechterzijde gelegd, met het gezicht richting de Kaaba. Gewoonlijk gooien alle aanwezigen drie handen aarde in het graf, terwijl ze passages uit de Koran reciteren en God voor de overleden persoon om vergeving vragen. Uitbundige grafstenen en bedekte graven worden afgekeurd, omdat men het geld daarvoor beter als aalmoes aan de levenden kan geven.
Tijdens en na de begrafenisceremonie bezoeken vrienden, buren en verwanten de familie van de overledene waarbij zij hen condoleren met de woorden: “moge God haar (of zijn) ziel met Zijn Genade zegenen.” Ook brengen zij eten mee, omdat zij weten dat de familie waarschijnlijk te verdrietig is om zich met eten koken bezig te houden. Ook is het gebruikelijk om voor het spirituele heil van de overleden de Koran te reciteren.
Zoals iedereen weet, terwijl een mens leeft, is het de geest die zowel de vreugde als de pijn voelt. Het lijkt dat de pijn gevoeld wordt doorheen het zenuwstelsel en dit systeem door de geest wordt gebruikt in zijn uiterst ingewikkelde methode van communicatie met elk deel van het lichaam tot aan de kleinste cel. Toch is dit slechts schijn: de wetenschap weet nog steeds niet welk soort interactie er precies plaatsvindt tussen de geest en het lichaam, vooral de hersens. Elk soort gebrek, in elk deel van het lichaam, dat de dood kan veroorzaken is ook in staat om de werking van het zenuwstelsel te beëindigen. Nochtans heeft de wetenschap vastgesteld dat sommige hersencellen nog enige tijd na de dood blijven werken. Geleerden hebben er studies over gemaakt om signalen van deze cellen te ontvangen. Als zij daarin slagen en ze kunnen deze signalen ontcijferen, dan zal dat zeer nuttig zijn. Vooral in de criminologie kan er dan licht worden geworpen op de misdaden waarvan de uitvoerders onbekend zijn gebleven. Misschien kan dezelfde soort informatie ook worden bekomen door de genen te ontcijferen van die persoon. De volgende Koran verzen vertellen ons hoe tijdens het leven van de Profeet Mozes (vrede zij met hem) Allah een vermoorde man tot leven heropwekte, die over zijn doder werd ingelicht en bevestigen dit.
‘Toen Mozes tot zijn volk zei dat Allah hen opdroeg een koe te offeren toen deden ze dit, alhoewel ze daar niet veel ervaring mee hadden. Als gij een levende ziel doodt, en daarover twist –Allah onthult wat gij verborg- dan zegden Wij van hem met delen ervan te treffen. Evengoed brengt Hij leven tot de doden en Hij toont ons Zijn tekens, moogt gij zo gelukkig zijn van dit te begrijpen.’ (2:67-71-73)
Dit is de sfeer waarin de geest de ‘adem’ voelt van ofwel de zegening van het Paradijs ofwel de straf der Hel. Als een mens een deugdzaam leven leidde in de wereld, zullen zijn goede daden -gebeden, opzeggingen, daden van naastenliefde enz.- voor hem verschijnen in de gedaanten van goede gezellen. Dan zullen er ook vensters open gaan waardoor hij naar hemelse taferelen kan kijken en, zoals in een hadith staat, het graf zal voor hem als een tuin zijn, uit de tuinen van het Paradijs. Als de mens nochtans, zoals hierboven is gezegd, heeft gezondigd, zonder vergiffenis, zelfs al was hij deugdzaam, dan kan hij in de tussenwereld enige straf krijgen om te worden gezuiverd van zonden zodat hij het Paradijs kan binnengaan na de Verrijzenis. Als de mens echter een ongelovige was en een slecht leven leidde, zullen zijn ongeloof en slechte daden voor hem verschijnen in de vorm van slecht gezelschap.
Omdat het de geest is die pijn ondergaat en die van geluk geniet en ook omdat in de tussenwereld de geest blijft in verbinding staan met het lichaam doorheen de essentiële delen die niet wegrotten; daarom heeft het geen zin om te discussiëren of de geest of het lichaam of beide zullen lijden onder de beproevingen van het graf. Nochtans, zoals eerder gezegd, zal God de mensen heropbouwen op de Dag der Verrijzenis met de essentiële lichaamsdeeltjes en zij zullen verrijzen op de ‘ochtend’ van het eeuwige leven.
Omdat de geest het wereldse leven samen met het lichaam leeft en er alle vreugde en pijn mee deelt, in dit leven, zal God Almachtig de mensen zowel geestelijk als lichamelijk laten verrijzen.
De ziel bestaat en is onafhankelijk van het lichaam. Echter zijn de handelingen ervan in overeenstemming met de organen van het lichaam. Als een gedeelte van de hersenen bijvoorbeeld beschadigd raakt, dan annuleert de ziel de handelingen van dat gebied.
Dit kunnen we middels een voorbeeld beter begrijpen: De ziel in het lichaam is te vergelijken met een mens in een kamer. De mens kan alleen naar buiten kijken middels een raam. Hierbij is het niet het raam dat iets ziet, maar de mens in de kamer.
Ook de ziel ziet deze dimensie middels een oog. Het is dus niet het oog dat ziet, maar de ziel. Zoals een mens een raam nodig heeft om hetgeen buiten de kamer te kunnen zien, heeft de ziel het oog nodig om de omgeving waar te nemen.
Ook bij de hersenen is dit zo. De (grote) hersenen die uit vier gebieden bestaan, kunnen we beschouwen als een kamer met vier ramen. Uit elk raam kunnen we andere uitzichten waarnemen. Door het ene raam kunnen we bijvoorbeeld een zee zien, door het tweede raam een tuin, door het derde raam besneeuwde bergen en door het vierde raam appelbomen.
Als het raam waardoor je de zee kon zien, dichtgetimmerd zou zijn, zou de persoon in de kamer de zee niet meer zien. Er is echter geen gebrek in het zicht en functioneren van de mens. Het gebouw heeft een gebrek.
De ziel in het lichaam is net zo. Iemand wiens ogen gesloten zijn, kan de huidige dimensie niet zien. Maar zijn of haar ziel heeft geen probleem.
Wanneer wij de kamer of het gebouw verlaten, dan is er geen behoefte aan een raam. Wij kunnen alles nu zien.
De ziel is ook zo. Wanneer de ziel het lichaam verlaat, zal het een omhulsel nemen, die bij zijn mooiheid past en zal het geen ogen meer nodig hebben om te zien, geen oren nodig hebben om te horen en geen hersenen nodig hebben om na te denken.
Na de dood wordt de geest meegevoerd naar aanwezigheid van Allah. Als een goed, deugdzaam leven werd geleid in de wereld en verfijning werd bereikt, dan zullen de engelen die de opdracht kregen om de geest naar Allah te brengen, deze in een doek wikkelen die van satijn is gemaakt en doorheen de hemelen en alle inwendige dimensies van het bestaan dragen naar de Aanwezigheid van Allah. Bij deze tocht verwelkomen de engelen de stoet in ieder verblijf en elke halte en vragen: Wie is dit? Wat een schitterende geest is dit! De engelen die de geest begeleiden stellen deze voor met de meest schitterende titels, waar het ook in de wereld werd mee aangesproken en antwoorden: ‘Dit is de geest van de ene die, bijvoorbeeld, vastte, bad, aalmoezen gaf en elke last droeg voor de zaak van Allah.’ Tenslotte zal Allah Almachtig de geest verwelkomen en dan de engelen bevelen: ‘Neem deze geest terug naar het graf waar het lichaam ligt begraven dat erbij hoort. Dan zullen de vragen kunnen worden beantwoordt die Moenkar en Nakier zullen stellen, de vragende engelen.’
De geest van een onrechtvaardige wordt met misprijzen behandeld, overal waar die voorbijkomt en van de Aanwezigheid van Allah weggesmeten in het graf.
Het kwaad dat de mens in de wereld overkomt, wordt door diens zonden veroorzaakt. Als een mens een eerlijke gelovige is en zichzelf niet steeds van zonden kan verwijderd houden, zal Allah uit mededogen, toestaan dat deze mens enkele tegenslagen te verwerken krijgt om hem van zonden te zuiveren. Allah kan hem ook aan grote doodsangsten onderwerpen om hem de nog niet vergeven zonden toch te vergeven, ofwel om hem tot een hogere geestelijke rang op te heffen. Daarbij wordt de geest zacht behandeld. Als deze mens, ondanks alle tegenslagen die hij in de wereld ondervond en de doodsangsten die hij uitstond, nog steeds onvergeven zonden meedraagt, dan moet hij een soort reiniging ondergaan in het graf. Bovendien, omdat het graf de eerste stap is in de reis naar het eeuwige leven, waar iedereen de beloning zal ontvangen voor de daden in deze wereld, wordt iedereen, als een voorafgaande ondervraging, in het graf bevraagd over de wereldse daden door twee engelen.
Zoals in betrouwbare boeken is vastgelegd, verlangde Abbas, de oom van de Profeet (vrede zij met hem) erg om Oemar, de 2e kalief, te zien in zijn droom, na de dood van Oemar. Nochtans was hij pas in staat om hem 6 maanden later te zien. Toen vroeg Abbas aan Oemar: ‘Waar zijt gij al die tijd geweest?’ Oemar antwoordde: ‘Vraag me dat niet! Ik ben maar net in staat geweest om rekenschap te geven van mijn leven.’
Sa’d ibn Moe’adz was bij de grootste der Gezellen van de Profeet, moge Allah over hen allen tevreden zijn. Toen hij stierf zei de artsengel Djibriel (Gabriël) tegen de Profeet (vrede zij met hem): ‘De Goddelijke Troon beefde door de dood van Sa’d, O Boodschapper van Allah.’ Ontelbare engelen namen deel aan zijn begrafenis. Nochtans, na de begrafenis van Sa’d, moge Allah tevreden zijn over hem, sprak de Boodschapper met verbazing: ‘Allah zij geprezen! Wat zal met anderen gebeuren als het graf zelfs Sa’d verkneld?’
In het graf wordt iedereen ondervraagd door twee engelen die in de Moslimbronnen, Moenkar en Nakier noemen. Zij vragen: ‘Wie is uw Heer? Wie is uw Profeet? Wat is uw religie, enz.’ Als een mens gelovig was in deze wereld, geloofde in Allah en de Profeet (vrede zij met hem) als hij de ware religie heeft gekozen, dan kan hij de vragen der engelen beantwoorden. Anders kan hij dat niet. De ondervraging gaat verder, over zijn daden in de wereld dan.
De band tussen de geest en het lichaam hangt af van de wereld waarin beide verblijven. In deze wereld is de geest ‘opgesloten’ in de beperkingen van het lichaam. Als het ego dat tot kwaad aanzet en de lichamelijke verlangens, de geest overheersen, dan zal dat onvermijdelijk leiden tot de ondergang van de geest en de uiteindelijke verdoeming van de persoon. Als echter, de geest het ego kan controleren door geloof, aanbidding en goed gedrag, zichzelf kan bevrijden van verslaving aan lichamelijke behoeften, dan zal het gezuiverd worden, verfijning verwerven en voorzien worden van prijzenswaardige kwaliteiten. Dit zal de geest gelukkig maken in beide werelden.
Na de begrafenis, moet de geest wachten in de tussenwereld, tussen deze wereld en het Hiernamaals. alhoewel het lichaam ontbindt in de aarde, zullen de essentiële delen die in een hadith: ‘ajb al-dhanab’ worden genoemd, wat letterlijk ‘staartbeen’ betekent, niet vergaan. We weten niet of hiermee de menselijke genen worden bedoeld. Welk ook dit deel is, de geest zet hierdoor de relatie met het lichaam verder. Dit deel zal ook als de basis dienen waarop Allah de mens zal herbouwen of herscheppen bij de Oordeelsdag. Zelfs als dit deel, dat bestaat uit al de essentiële deeltjes of atomen van het lichaam, of al zijn andere deeltjes, reeds met de aarde zijn vermengd, toch zal Allah hen voorbestemmen tot het eeuwige leven tijdens de gebeurtenissen in het verloop van de uiteindelijke vernietiging en heropbouw van het universum en de reconstructie van de mens uit deze deeltjes op de Dag der Verrijzenis.
In de islam begint de leeftijd van wettelijke en religieuze verantwoordelijkheid met de puberteit. Een kind waarvan de puberteit nog niet begonnen is, hebben nog niet de kennis en vaardigheden opgedaan van het onderscheiden van goed en kwaad, en kunnen daarom niet verantwoordelijk worden gehouden voor hun daden.
Iemand jonger dan de leeftijd van puberteit verantwoordelijk houden of tot de hel veroordelen, zou voor zowel verstand als religie zeer zeker onrechtvaardig zijn. Voordat deze leeftijd is bereikt, bezit iemand nog niet het verstandelijke vermogen om de impliciete concepten van religie te begrijpen. Hoe kunnen we dan verwachten dat iemand met volle overtuiging gelooft?
In religieus opzicht accepteert de islam het idee van de erfzonde niet. Een baby komt puur en zuiver, zonder de last van andermans zonden ter wereld. Daaruit volgt dat een baby die in een vroeg stadium van zijn of haar leven sterft, niet veroordeeld zal worden. Met de puberteit voltooit de mens zijn of haar fysieke en mentale groei. Bepaalde emoties, die ons gedrag daadwerkelijk op de proef stellen, beginnen zich voor te doen. Volgens de islam, gaat een kind dat vóór de puberteit sterft, dus naar het paradijs, ongeacht welk geloof het kind eventueel toe behoort. Wanneer iemand na de puberteit sterft, zal hij of zij verantwoordelijk worden gehouden voor zijn of haar geloof en daden.
Als het aangeduide uur komt, staat elke ziekte of gebrek in het lichaam, voor een uitnodiging aan de Engel der Dood, die in de Islamitische literatuur Azra’il wordt genoemd. Essentieel is het God Zelf die de dood der mensen instelt. Nochtans, opdat mensen niet over God zouden klagen omwille van de dood, die voor velen onaangenaam lijkt, gebruikt God de Aartsengel Azra’il (vzmh) als een sluier om de zielen te nemen. Bovendien stelt God ziekten en andere ongemakken in als een bijkomende sluier tussen Azra’il en de dood, zodat de mensen de aartsengel niet zouden beschuldigen voor hun sterfelijkheid.
Omdat Azra’il geschapen werd uit licht zoals alle andere engelen, kan hij aanwezig zijn op meerdere locaties tegelijk en kan hij verschillende vormen aannemen. Zijn werking in een bepaalde situatie verhindert hem niet om vele andere taken uit te voeren op hetzelfde moment. Zoals de zon hitte en licht aan alle dingen geeft in de wereld, zo kan de aartsengel Azra’il miljoenen zielen tegelijk nemen zonder dat de ene daad de andere hindert.
Nochtans hebben de Aartsengelen, zoals Djebrail, Mikail en Azra’il (vzmh) ondergeschikten die op elkaar lijken en die door de engelen worden geleid. Als een goed, rechtvaardig mens sterft, komen er eerst enkele engelen bij hem die glimlachen en waarvan de gezichten stralen. Daarna komt Azra’il, met of zonder ondergeschikten, die de taak hebben om de zielen der goeden te nemen, of er komt alleen een ondergeschikte van Azra’il. De engelen die de zielen der rechtvaardigen meenemen zijn verschillend ten opzichte van hen die verantwoordelijk zijn voor het meenemen van de zielen der onrechtvaardigen. De zielen van de onrechtvaardigen worden meegenomen met geweld, zij hebben een verkrampte, angstige uitdrukking bij het sterven.
De geesten in de tussenwereld zullen ons horen en zien, indien Allah dit toestaat. Als Allah het wil, zal Hij sommige heilige mensen toestaan om de geesten te zien en te horen en met hen te communiceren.
Nadat een mens sterft, is de lijst van zijn daden niet afgesloten. Als hij goede, deugdzame kinderen heeft achtergelaten, of boeken of instellingen, waaruit mensen voordeel kunnen blijven halen. Als hij mensen heeft opgevoed tot dienst aan de mensheid of heeft bijgedragen tot hun opvoeding, dan zal zijn beloning blijven stijgen. Als hij echter slechte daden achterliet en als er van hem slechts zonden overblijven, dan zullen deze zonden ook opgehoopt blijven zolang de gevolgen ervan de mensen schade blijven berokkenen.
Dus, om gunstig te zijn en te pleiten voor onze geliefden die naar de andere wereld vertrokken zijn, moeten we trachten om hun goede erfgenamen te zijn. Door de armen te helpen, deel te nemen in islamitische erediensten en een goed, deugdzaam leven te leiden en vooral door bij te dragen aan de verheffing der islam en goed te doen aan Moslims in het bijzonder en andere mensen van goede wil in het algemeen, met de erfenis waarover we beschikken, kunnen we ervoor zorgen dat de verdiensten der doden nog stijgen.
