Is het veranderen van wetschool (madzhab) toegestaan?

Het is toegestaan om van de ene wetschool over te stappen naar de andere. Er zitten hier ook geen voorwaarden aan vast. Het is voldoende om de intentie te nemen om de gebeden voortaan volgens een andere wetschool te doen.

Elke wetschool is Haqq (waarheid/recht) en ze zijn allemaal goed. Daarom is het ook fout om te denken dat de ene wetschool ‘hoger’ is dan de andere.

Als iemand een bepaalde wetschool volgt, betekent dit niet dat diegene heel zijn leven lang dezelfde wetschool moet volgen. Als diegene een andere wetschool wil volgen, is dat zeker toegestaan.

Maar als iemand besluit om een andere wetschool te volgen, dient diegene wel bepaalde zaken van zijn ‘nieuwe’ wetschool te kennen. Als iemand bijvoorbeeld van de Shaafi’ie wetschool overstapt naar de Hanafi wetschool, dan moet diegene tenminste de fard (verplichte) delen van de woedoe’ (wassing), de dingen die de woedoe’ verbreken, de manieren en de waajibaat van de gebeden etc. te kennen. Als iemand besluit om een andere wetschool te volgen zonder dat hij/zij deze dingen kent, kan diegene zijn gebeden fout doen zonder dat hij/zij het weet.

Als er bij je eigen wetschool dingen zijn die niet mogelijk zijn voor jou om te volgen, is het ook toegestaan om alleen op die punten het perspectief van een andere wetschool te volgen. Maar dit mag niet gedaan worden om dingen voor jezelf te vergemakkelijken of omdat je nafs (ego) het wil. Als dit gedaan wordt, moet er opgelet worden op de volgende punten:

Eerste punt: volgens de Shaafi’ie wetschool bijvoorbeeld is de woedoe’ van een man niet meer geldig als hij met zijn handen zijn vrouw aanraakt. Als een man die de Shaafi’ie wetschool volgt zijn vrouw aanraakt voor het gebed en dan denkt: ‘Volgens de Hanafi wetschool is mijn woedoe’ nog steeds geldig, dus ik kan gewoon gaan bidden’, dan zit hij fout! Dit is NIET toegestaan.

Tweede punt: het is ook afgeraden om alle makkelijke dingen van de verschillende wetscholen te ‘mixen’ en die te volgen. Dit kan ervoor zorgen dat diegene dingen doet die volgens de verschillende wetscholen tegengesteld zijn met elkaar en bovendien ongeldig. Dit wordt talfieq genoemd. Talfieq is niet toegestaan. Dus bijvoorbeeld: als iemand woedoe’ (wassing) doet volgens de Hanafi wetschool, hoeft diegene voor de wassing geen intentie te nemen. Want volgens de Hanafi wetschool is dit geen fard (verplichting) van de wassing. Diegene moet dan wel minstens een vierde deel van zijn hoofd met natte handen vegen, omdat dit een fard is die hoort bij de Hanafi wetschool. Als diegene op dit punt de Shaafi’ie wetschool volgt en dus minder dan een vierde deel van zijn hoofd veegt, dan is deze woedoe’ niet correct. Dit soort gedrag is “talfieq” en is niet toegestaan. Waarom? Omdat zowel in de Shaafi’ie school zijn woedoe’ ongeldig is (vanwege het niet nemen van de intentie) en ook niet in de Hanafi school (vanwege het vegen van een te klein deel van het hoofd).

Tenslotte is het wel toegestaan dat een man die de Hanafi wetschool volgt zijn woedoe’ gaat ‘vernieuwen’ omdat hij zijn vrouw heeft aangeraakt. Het nadoen van de andere wetschool op deze manier is een volharding en is juist goed. Dit is een kwestie van taqwaa (vroomheid).